Normal gelişim gösteren çocuklarda gün içerisinde
kuru kalma becerisi 3-4 yaş civarında kazanılmaktadır (Blum ve diğ.; Schum ve
diğ., 2002). Otizmli çocuklarda tuvalet becerilerinin kazanılmasının geciktiği
hatta bazen bu becerinin kazanılamadığı görülmektedir (Ando 1977; Dalrymple and
Ruble 1992; Tsai et al. 1981; Whiteley 2004; Williams et al. 2003). Tuvalet
becerisi olarak isimlendirilen beceri aslında çeşitli becerilerin bağımsız bir
şekilde gerçekleştirilmesi kapsayan karmaşık bir beceridir. Bu beceriler
arasında tuvaletin geldiğini anımsama, tuvalete oturma, tuvalet kâğıdını doğru
şekilde kullanma, ellerini yıkama gibi beceriler yer almaktadır (Baker ve
Brigtman 1997). Tuvalet becerilerinin kazanılması özel gereksinimli bireyler
için çok önemli bir kilometre taşıdır ve topluma tam anlamı ile katılmayı
sağladığı gibi kişisel sorumluluk ve kendine güvenmeyi de desteklemektedir (Cicero
ve Pfadt 2002).
Otizmli çocuklar başta olmak üzere
tuvalet becerileri kazamada güçlük çeken bireyler için geleneksel tuvalet
becerisi kazandırma yöntem ve teknikleri etkisiz kalabilmektedir. Bu nedenle
otizmli çocuklara yönelik olarak mevcut yöntemlerde uyarlamalar yapılmakta ya
da farklı bileşenler içeren yeni yöntemlerden yararlanılmaktadır. Otizm
spektrum bozukluğu gösteren çocuklarda kullanılan yöntemler az desteğin
sağlandığı ve yapılandırılmamış yaklaşımlardan yoğun destek sağlanan ve
yapılandırılmış olan uygulamalar arasında çeşitlilik göstermektedir. Alternatif
tuvalet becerisi yaklaşımları otizmli çocukların karakteristik özellikleri ve
güçlü yönleri esas alınarak oluşturulduğunda sürecin başarıya ulaşma
olasılığını artırmaktadır. Gerçekleştirilecek olan bu eğitimde otizmli
çocuklarda kullanılan en etkili tuvalet becerisi öğretim yaklaşımları ve
teknikleri örnekler ile anlatılacaktır.
Anne babalar, öğretmenler, lisans öğrencileri
https://www.egitenkitap.com/UYGULAMALI-DAVRANIS-ANALIZI-Ed-Sezgin-Vuran,PR-232.html
https://vizeakademik.com.tr/Otizmde%20Etkili%20Uygulamalar
https://www.pegem.net/kitabevi/8582-Beceri-Ogretimi-ve-Oz-Bakim-Becerilerinin-Kazandirilmasi-kitabi.aspx